Bij een watermistinstallatie wordt het water onder hoge druk door de sproeikoppen gestuurd waardoor waternevel ontstaat. Deze waternevel wordt als het ware naar de brandhaard toegezogen, waar ze door de hitte bijna meteen verdampen.

Doordat watermist uit veel meer en veel kleinere druppeltjes water bestaat dan de druppels van een sprinklerinstallatie, is het koelende oppervlak veel groter. Het resultaat is een sterk verkoelend effect omdat de warmte bij de brandhaard wordt onttrokken.